Home school คือ การเรียนแบบอยู่ที่บ้าน เป็นหนึ่งในประเภทการศึกษาของประเทศไทย ซึ่งจัดตั้งตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ มีการประกาศใช้อย่างเป็นทางการ ในปี พ.ศ. 2542 มาตรา 12 ซึ่งให้ครอบครัวสามารถจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานให้แก่บุตรเองได้ จัดว่าเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่เข้ามามีบทบาทในสังคมไทย
Home school สามารถทำได้จริงอิสระทางการศึกษา ผู้ปกครองและเด็กเลือกเองได้
โดยพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ ได้ระบุประเภท ในการจัดการศึกษาในประเทศไทย ไว้ 3 ประเภท ได้แก่
- การจัดการศึกษาในระบบห้องเรียน
- การจัดการศึกษานอกระบบห้องเรียน
- การจัดการศึกษาตามอัธยาศัย
โดยประชาชนสามารถเลือกรูปแบบเองได้ แต่อย่างที่ทราบกันดีว่า ในประเทศไทยจะเลือกเรียนระบบในห้องเรียนเป็นส่วนใหญ่ แต่ว่ายุคปัจจุบันความคิดหลายๆ อย่างได้เปลี่ยนไป ครอบครัวหลายครอบครัว อาจขาดความเชื่อมั่นต่อประสิทธิภาพการศึกษาในระบบห้องเรียน เพราะได้รับข่าวสารจากสื่อต่างๆในแง่ถอยหลังลงคลองเข้าทุกวัน จึงทำให้ผู้ปกครองหลายๆท่านหันมาให้ความสนใจ การศึกษาแบบ Home School เนื่องจากสามารถเลือกรูปแบบการเรียนได้ด้วยตนเอง
เด็กจะได้เรียนหนังสืออยู่กับบ้าน ส่วนใหญ่มีผู้ปกครองเป็นคนสอน จัดรูปแบบการศึกษาได้เองอย่างอิสระ โดยมุ่งเน้นที่ความสนใจของเด็กเป็นสำคัญ เลือกวิชาที่เด็กชอบ หรือถนัด นอกจากนี้ยังสามารถพาลูกออกไปทำกิจกรรมเพื่อเพิ่มพูนประสบการณ์ได้อีกด้วย แต่ก่อนจะทำการสอน ไม่ใช่ว่าทำเองได้เลย แต่จะต้องทำการลงทะเบียน รวมทั้งปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กระทรวงศึกษาธิการกำหนดไว้ให้ได้
Home school เรียนอย่างไร
การเรียนที่มุ่งเน้นความสนใจไปที่ตัวเด็ก โดยการประยุกต์บูรณาการองค์ความรู้ต่างๆเข้าด้วยกัน เช่น เด็กคนนี้มีความสนใจเรื่องงานศิลปะ ก็ให้เริ่มวาดภาพจากสิ่งของใกล้ตัว ต่อมาพาไปเพิ่มความรู้ ด้วยการพาออกไปดูงานศิลปะที่พิพิธภัณฑ์ต่างๆ นอกจากนี้ยังสามารถนำวิชาต่างๆ มาประยุกต์เข้าไว้ด้วยกันกันก็ได้ เช่น นำช็อกโกแลตมาเป็นหัวข้อหลัก ในวิชาวรรณกรรมก็เรียนวรรณกรรม เกี่ยวกับช็อคโกแล็ต เช่น เรื่องชาลีกับโรงงานช็อคโกแล็ต , วิชาศิลปะก็เรียนเรื่องทำออกแบบห่อช็อคโกแล็ตให้มีความสวยงาม , วิชาคณิตศาสตร์สอนเรื่องการชั่ง , ตวง เพื่อทำช็อคโกแล็ต เป็นต้น
ขั้นตอนการเรียนการสอนแบบ Home school
- เตรียมความพร้อม ดูระดับพัฒนาการของลูก และหาว่าเขาชอบอะไร
- ยื่นขอระเบียบการได้จากสำนักงานเขตพื้นที่ เพื่อทำหลักสูตรสอน
- วุฒิการศึกษาของผู้ปกครอง ไม่ต่ำกว่ามัธยมศึกษาตอนปลายหรือเทียบเท่า
- ถ้าเด็กมีความบกพร่อง เช่น อ่อนวิชาคณิตศาสตร์ ทางเขตจะให้เวลาซ่อมเสริม เพื่อทำการประเมินใหม่อีกครั้ง
- ให้ครอบครัวประเมินความรู้ของเด็ก และทางสำนักงานเขตจะตรวจสอบปีละ 1 ครั้ง ว่าเด็กมีพัฒนาการตรงตามที่ครอบครัวประเมินไว้หรือไม่ พร้อมดูว่าความสามารถเทียบได้ในระดับชั้นใด
- ถ้าครอบครัวไม่สามารถทำ Home school ได้อีกต่อไป เด็กจะเข้าโรงเรียนได้ตามปกติ